Agape

[namantala sa Bisaya Magasin kaniadtong Abril 22, 2009]

“Apan sultihan ko kamo, higugmaa ang inyong mga kaaway ug iampo kadtong nanglutos kaninyo.” – Mt. 5:44

I.

Gasunod-sunod ang kumo ang taason, pution nga otso anyos nga bata nga gisawo sab sa itomon, daoton nga kapareho niyag edad. Mibawos sab kini: dili gustong magpalupig sa iyang kaaway.

Gilibotan sila sa ilang mga kasaring.

“Hala!”

“Wan-a!”

“Patay!”

“Ma’m, o! Gasukmagay,” sumbong sa usa ka bata dihang miabot ang nag-antiyohos, kuloton-

og-buhok ug giuban nga babaye.

“Crawford… Klyde… yu stap dat! Staappp!!!” Giduol niya ang duha nga mihunong lang sab dayon.

“Wat hapen? Wats da prablem wid da to ab yu?” Bisan gainingles, tataw nga Bisaya ang gatabi.

“Ma’m, gikuha ni Klyde ang lapis ni Crawford.” Mitubag ang usa sa mga batang milibot sa duha.

“Dayon, Ma’m, gisukmag ni Crawford,” sumpay sa tupad sa unang misumbong.

“Yu spik Ingles!!!”

“Ma’m, Klyde get pensil Crawford.”

“And… Ma’m, Crawford,” miaksiyog kumo ang bata, “dat… do dat Ma’m.”

“Da to ab yu, yu kam to pront… ebriwan, sit dawn.”

Nagdali-dalig lingkod ang mga bata. Namalhin ang duha sa atubangan. Mipaluyo ang babayeng may singsing-sa-tudlo kanila dihang miabot sila sa atubangan.

“Yu, Klyde, sey sori.”

Wa motingog ang hubag-na-og-matang bata.

“Klyde!”

“Sori,” pinugos nga tubag ang migawas sa iyang baba.

“Is dat ol?” nasuko na ang babaye.

Mitando ang bata.

“Wat kan yu sey, Crawford?”

“Kawatan! Kawatan!” muro ang dagway sa gipangutana.

Mihanag sukmag ang gisungog.

“Yu stapp!!!” Miabanteg usa ka lakang ang babaye, karon naa na sa tunga sa duha ka batang sip-onon.

“Ok, tel yur peyrents to kam tomoro.” Miaksiyog palingkod ang babaye sa duha ka bata nga nagkadungag ingon: ‘Ma’m…’ nga gisapawan dayon niyag, “Sit!.. no mor toking-toking.”

Nangatawa ang mga batang nanagsud-ong sa tulo.

II.

MISUGAT sa mga mata sa usa ka bata ang nagdilaab nga kayo. Midagan kini padu’ng sa ilang balay.

Maoy iyang nakit-an, pag-abot niya, ang ilang balay nga napuno sa kayo. Dili na siya makasulod. Nangurog siya: asa si Mama? si dodong? ug… si Awee?

Gilibot niyag tan-aw ang mga tawong nagdasok aron mosaksi sa esena.

Midagan siya aron pangitaon sila.

Nagkadako ang kayo: daw ungo nga wa pa niya makasugat sa tibuok niyang kinabuhi. Tulo ka balay nga tupad sa ilaha, naapil na sa kayo.

Wala siya makabantay sa pag-abot sa bombero. Wala siya makabantay sa pag-abot sa mga tawong nagdag kamera ug mikropono. Ang iyang nabantayan mao ang usa ka babaye.

“Mama!” siyagit niya samtang gadagan padung sa babayeng ga-daster, tambok ug gadag masuso.

“Dodong—!” tubag sa babaye apan naputol kay dali siyang misumpay: “si Awee?”

Milingo-lingo ang babaye. Way pagduha-duha siyang mibiya sa babaye. Midagan na sab siya.

Ang iyang duha ka kalimutaw nagsuroy-suroy sa pamasin nga makit-an ang iyang gipangita.

Nakaginhawa siya dihang nakit-an niya ang usa ka irong may puting balhibo, “Awee!”

Luya kining mitan-aw niya; namaghot nga way tingog.

Iyang gitan-aw ang duha ka gagmayng iring nga gitangag sa iro gikan sa nagkayong balay. Nakit-an niya ang inahan sa mga iring nga nagtangag sab sa usa niya ka anak.

“Shammy!” nadungog niya ang siyagit sa usa ka babaye nga nagdagan padung sa mga iring. Gitan-aw ini ang iro ug miingon, “Salamat.”

III.

NAGHAPUHAP ang usa ka bata sa puting iro. Naglingkod sila sa usa ka sofa. Tulo ka kamera ang nagtutok nila. Adunay babaye nga miatubang nila ug miingon, “Unsay nga’n nimo, ‘ta?”

“Crawford Clarion, Ma’m.” Padayon gihapon siya sa paghapuhap sa iro nga wala mahadlok sa daghang suga ug kamera.

“Mga higala, ang iro ni Crawford ang nagsalbar sa kinabuhi sa upat ka iring, inahan ug tulo niya ka anak, sa sunog nga miigo gahapon sa Ocaña, Carcar,” milingi niya ang babaye, 

“Mahimo bang ipaila-ila nimo ang atong hero.”

“Siya si Awee, Ma’m,” mubong tubag sa batang nagkurog-na-ang-tuhod.

“Si Awee ang atong dili ordinaryo ug pinakabag-ong hero. Abi natog dili mahimo sa usa ka iro ang pagluwas sa iyang kaaway apan nasayop kita. Kining hitaboa ang pamatuod ini. Mga higala, angay natong tamdan ang gibuhat ni Awee…”

Aduna pay gipangsulti ang babaye apan wala na maklaro sa bata kay gitilapan siya sa iro.

(KATAPOSAN)